انتشار در خبر آنلاین: ۱۳۹۱/۲/۲۶ — ۱۱:۱۳
هادی معیری نژاد: در سالیان اخیر بسیار بیشتر از گذشته مسئولان در باره گرایش برخی از جوانان به مصرف الکل و مواد مخدر صنعتی صحبت کرده و آمار ارایه می دهند.اما به دلیل ممنوع بودن تولید توزیع و فروش مشروبات الکلی این گرایش به سمت استفاده از مشروبات قاچاق که اکثرا تقلبی هستند و مشروبات دست ساز که حاوی انواع اقسام قرصهای خواب آور و مواد مضرند و بالاخره استفاده از الکل طبی که امروزه در داروخانه هاهم به فروش می رسد،بیشتر شده است.تا جایی که چند روز قبل باقر لاریجانی قائم‌مقام وزیر بهداشت و رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران هم مصرف الکل را نگران کننده دانست و آن را نیازمند توجه بیشتر ازامراضی مثل دیابت و بیماری‌های قلبی و عروقی .
آثار سوء الکل در برخی مناطق بالاست
این تازه‌ترین و جدی‌ترین ابراز نگرانی مسوولان ارشد بهداشتی کشور از شیوع توزیع و مصرف مشروبات الکلی در کشور است. پیش از این چند باری فرماندهان ارشد پلیس نسبت به این موضوع ابراز نگرانی کرده بودند. آن‌طور که مدیر کل سلامت روان وزارت بهداشت می‌گوید: اطلاعات ما راجع به اعتیاد به الکل در کشور کم است اما در برخی مناطق کشور آمار سوءمصرف الکل بالاست. برآورد می‌شود که سالانه بین ۶۰ تا ۸۰میلیون لیتر انواع مشروبات الکلی به کشور قاچاق می‌شود.
این میزان جدا از مشروبات ساخته‌شده در داخل کشور محاسبه شده است. ظاهرا مصرف مشروبات الکلی به حدی افزایش یافته است که باقر لاریجانی قائم‌مقام وزیر بهداشت از فروش آن در برخی از فروشگاه‌ها خبر می‌دهد. او حتی از گزارش‌هایی خبر داده که می‌گویند رواج مصرف الکل در مناطق جنوب تهران که تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران هستند به مرز نگرانی رسیده است. اما موضوع این نگرانی مسوولان وزارت بهداشت به تجارتی پرسود برای واردکنندگان و سازندگان مشروبات الکلی در کشور منجر شده است.
اما مشکل اصلی از جایی آغاز می شود که به دلیل حرام بودن مصرف مشروبات الکلی برخی مسئولان با پنهان کاری سعی در پاک کردن صورت مسئله را دارند در صورتی که نبودذ آمار مصرف و مصرف کنندگان از تهدیدات جدی بخش سلامت است.
چندی پیش اسماعیل احمدی مقدم، فرمانده نیرو انتظامی ایران از مخفی کاری در آمارهای مربوط به مشروبات الکلی در کشور انتقاد کرده و گفته بود: «در مورد الکل همواره بر مخفی کردن مشکلات آن در کشور تلاش شده است، در حالی که مصرف الکل و حتی افزایش مصرف آن در کشور یک واقعیت است.»
این در حالیست که آمار کشف که تنها در صد ناچیزی از آمار مصرف است به بیش از۵ میلیون لیتر رسیده است این درحالی است که به دلیل غیر رسمی بودن توزیع مشروبات الکلی حجم مشروبات الکلی مصرف شده در کشور نامشخص است .اما فرمانده نیروی انتظامی گفته است مصرف سالانه الکل در ایران بیست میلیون لیتر است.
ورود قانونی مشروب؟
چندی پیش اقبال محمدی، عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در گفت‌وگو با سایت خبری مجلس گفته بود متاسفانه محموله‌های بزرگ مشروبات الکلی در برخی مواقع از معابر رسمی کشور و با حضور دستگاه‌های ناظر و متولی وارد می‌شود. سردار احمدی‌مقدم فرمانده نیروی انتظامی کل کشور نیز در مصاحبه‌ای از گسترش خریدوفروش آزادانه مشروبات الکلی در تهران سخن گفته بود.
روزنامه شرق در گزارشی نوشته است : فعالان بازار مشروبات الکلی در کشور نزدیک به ۲۰۰هزار نفر است که البته منابع غیررسمی این رقم را بسیار بیشتر می‌دانند. تاکنون پژوهشی رسمی در زمینه آمارهای مرتبط با مصرف‌کنندگان مشروبات الکلی در کشور انجام یا منتشر نشده است اما برخی تحقیقات دانشگاهی در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا به این نتیجه رسیده‌اند که متوسط سن مصرف الکل به ۲۰سال رسیده و ۵/۲۶درصد از جوانانی که به مصرف الکل روی آورده‌اند، سابقه مصرف این‌گونه مشروبات در خانواده خود را داشته‌اند.
معمولا هر ساله تعداد زیادی از مصرف‌کنندگان مشروبات الکلی در ایران به دلیل استفاده از مشروبات غیراستاندارد که به مشروبات «دست‌ساز» معروف هستند دچار آسیب می‌شوند. مشهورترین این قربانیان، ده‌ها شیرازی بودند که چند سال قبل به دلیل استفاده از یک نوع مشروب دست‌ساز بینایی خود را از دست دادند.
یک لحظه سرخوشی عمری پشیمانی
به گزارش ایسنا الکل چوب موجود در مشروبات الکلی دست‌ساز، بسیار سریع از راه مخاط دهان و دستگاه گوارش جذب می‌شود. در مراحل اول، به خاطر وجود الکل ایتلیک، علائم خفیف و فقط در حد مستی ایجاد می‌کند، ولی با گذشت زمان الکل متیلیک، تحت تاثیر آنزیم‌ها مثل آنزیم الکل دهیدروژناز متابولیز شده و ایجاد فرمالدهید کرده و این ماده تحت تاثیر آنزیم دیگری به نام آلدهیدروژناز قرار گرفته و تولید اسید فورمیک جوهر مورچه می‌کند.
با توجه به این که اسید فورمیک به میزان کمی در بدن وجود دارد ولی بدن با داشتن یک مکانیزم دفاعی ترکیبات فورمیک را به آب و c02 تبدیل می‌کند ولی چنانچه مصرف الکل چوب افزایش یابد مقدار اسید فورمیک افزایش یافته و باعث ایجاد مسمومیت می‌شود.
اسید فورمیک در مراحل پیشرفته از سطح خونی – مغزی عبور کرده و وارد مغز می‌شود که باعث آسیب رساندن به سلول‌های مغزی و کاهش سطح هوشیاری و کما و نهایتا مرگ می‌شود.
در صورت استفاده مکرر از الکل اتیلیک یا اتانول که همان الکل موجود در داروخانه‌هاست باعث بروز عوارضی همچون کوچک شدن کبد (سیروز کبدی)، زخم معده و عوارض گوارشی می‌شود.
عمده‌ترین عارضه مصرف مشروبات الکلی اختلال در غده پانکراس، هپاتیت الکلی، خونریزی دستگاه گوارش ناشی از واریس‌های مری، کم خونی و آنمی، سوء تغذیه، افزایش ابتلا به عفونت‌های ریوی، مغزی و مننژیت است.
با هشدار دیروز مقام‌های بهداشتی کشور به نظر می‌رسد که آسیب‌های استفاده از مشروبات الکلی نیز همزمان با افزایش مصرف آنها بالا رفته است تا به تازه‌ترین و جدی‌ترین نگرانی مسوولان پس از آسیب‌های ناشی از سوءمصرف موادمخدر و موادمخدر صنعتی تبدیل شود.
مشروب زودتر به دست مردم می رسد تا مخدر
ستاد مبارزه با موادمخدر در سال ۱۳۸۲میانگین زمان دسترسی به انواع مختلف موادمخدر را ۲۲دقیقه و مشروبات الکلی را ۱۷دقیقه اعلام کرده بود که هم‌اکنون برخی از کاهش قابل ملاحظه این میانگین خبر می‌دهند. هم‌اکنون نازل‌ترین مشروب موجود در بازار با قیمتی در حدود لیتری ۱۵هزارتومان خرید و فروش می‌شود. مشروباتی با قیمت‌های نجومی حدود ۵۰۰هزارتومان نیز در بازار وجود دارد.
به نظر می رسد در این مقطع که پاک کردن صورت مسئله چیزی را عوض نکرده است مسئولان امر باید با دقت بسیار این مسئله را مورد بررسی قرار دهند چون گرایش به الکل بسیار فرار است و در صورت اندکی بی دقتی در برخورد با موضوع می تواند در غالب گرایش به مواد مخدر جلوه گر شود.